Đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu (Phần 2)

---

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán là một sản phẩm tài chính có thể giao dịch trên thị trường.
Chứng khoán là một công cụ tài chính có giá trị, có thể mua bán và nắm giữ như tiền.

Thực tế khái niệm chứng khoán rất đơn giản, nhưng do có quá nhiều loại chứng khoán nên nhà đầu tư mới nhầm lẫn, Az Stock xin liệt kê các loại chứng khoán như sau:

1. Cổ phiếu:

Cổ phiếu là loại chứng khoán phổ biến nhất trên thị trường.

Cổ phiếu là chứng khoán vốn, khi sở hữu cổ phiếu tức là bạn là người chủ của công ty và có quyền biểu quyết.

2. Trái phiếu

Loại chứng khoán thứ hai được biết đến đó là trái phiếu.

Trái phiếu là chứng khoán nợ, khi sở hữu trái phiếu tức là bạn đang là chủ nợ của công ty.

Chứng khoán nợ sẽ được trả khoản lãi vay nhất định, bất chấp công ty hoạt động tốt hay xấu. Và được ưu tiên thanh toán trước nhất trong trường hợp công ty phá sản.

3. Chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh là một công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá của tài sản cơ sở.

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa như dầu thô, vàng, bạc, hay nông sản hoặc cũng có thể là các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, hoặc cũng có thể là chỉ số chứng khoán, lãi suất…

Khi giá của các sản phẩm trên thay đổi thì chứng khoán phái sinh của loại tài sản đó cũng thay đổi. Do đó, việc định giá công cụ tài chính phái sinh khó khăn hơn so với các công cụ tài chính khác.

Việc đầu tư chứng khoán phái sinh có thể hiểu đơn giản giống như việc bạn dự đoán thời tiết. Nếu bạn dự đoán ngày mai trời có mưa, nếu đúng bạn sẽ được tiền lợi nhuận. Nếu ngược lại, bạn sẽ mất tiền.

Hiện nay, ở Việt Nam mới phát triển hai loại chứng khoán phái sinh gồm chứng khoán phái sinh chỉ số VN30 và chứng quyền mua cổ phiếu (options).

4. Các loại chứng khoán khác:

- Cổ phiếu ưu đãi: là cổ phiếu được phát hành cho một nhóm đối tượng với mức giá ưu đãi hơn bình thường

- Trái phiếu chuyển đổi cổ phiếu: là trái phiếu phát hành trong tương lai người mua trái phiếu có quyền được chuyển đổi thành cổ phiếu của công ty phát hành trái phiếu.

---

Lợi nhuận kênh chứng khoán đến từ đâu ?

Khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư sẽ thu được lợi nhuận thông qua hai hình thức:

1. Từ việc mua bán chênh lệch giá cổ phiếu
2. Từ việc hưởng cổ tức từ doanh nghiệp

Mua bán chênh lệch giá cổ phiếu

Là hành động mua thấp bán cao để được hưởng lợi từ việc tăng giá của cổ phiếu. Đây là phương thức mà đại đa số nhà đầu tư đều thực hiện.

Ví dụ: Bạn mua cổ phiếu REE giá 20.000 đồng và sau đó cổ phiếu tăng lên giá 30.000 đồng. Khoản lợi nhuận bạn nhận được là 50% từ việc bán cổ phiếu REE. Tuy nhiên câu chuyện đầu tư thực tế không dễ dàng như vậy.

Hưởng cổ tức từ doanh nghiệp

Với phương pháp này, nhà đầu tư sẽ lựa chọn doanh nghiệp có chi trả cổ tức bằng tiền đều đặn hằng năm để sinh lời dựa trên số vốn góp.

Ví dụ: Bạn mua cổ phiếu REE với giá là 20.000 đồng/cổ phiếu, hằng năm doanh nghiệp chi trả cổ tức bằng tiền với tỷ lệ là 20%, tương đương 2.000 đồng/cổ phiếu. Tỷ suất sinh lời hằng năm từ khoản đầu tư này = 2.000/20.000 = 10%.

---

Đầu tư chứng khoán cần bao tiền ?

Đây là câu hỏi mà chắc chắn 99.99% người mới tham gia đầu tư chứng khoán thường thắc mắc. Nhiều người quan niệm rằng thị trường chứng khoán là sân chơi dành cho giới nhà giàu. Rồi vì các câu chuyện truyền miệng về những huyền thoại giàu sang nhờ chứng khoán, có ô tô, nhà lầu nhưng rồi tán gia bại sản cũng vì chứng khoán, điều khiến cho mọi người tưởng lầm đây là kênh đầu tư may rủi dành cho dân cờ bạc.

Thực tế các nhận định kia đều là sai lầm. Kênh chứng khoán là một kênh kiếm tiền chính thống và hiệu quả. Để bắt đầu chứng khoán, bạn chỉ cần bỏ ra 100k đến 200k là có thể tham gia đầu tư được.

Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam có hai Sở giao dịch chính là Sở giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (quản lý sàn HOSE) và Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (quản lý sàn HNX và UPCOM).

Có hơn 1.400 cổ phiếu được giao dịch trên cả ba sàn HOSE, HNX và UPCOM với nhiều mức giá từ vài trăm nghìn đến mức giá dưới 1.000 đồng/cổ phiếu. Theo quy định, khối lượng cổ phiếu giao dịch mua bán tối thiểu của sàn HOSE là 10 cổ phiếu, sàn HNX và UPCOM là 100 cổ phiếu.

Nếu bạn mua giao dịch nhiều hơn số lượng tối thiểu thì phải giao dịch với khối lượng là bội số của 10 (với sàn HOSE) như 20, 30, 40,... ; là bội số của 100 (với sàn HNX và UPCOM) như 200, 300, 400,.....

Ví dụ:

Cổ phiếu VGC - sàn giao dịch HNX có giá giao dịch ngày 15/10/2020 là 23.400 đồng/cổ phiếu. Để giao dịch thành công cổ phiếu thì bạn phải mua tối đa 100 cổ, tương đương phải bỏ ra 2.340.000 đồng.

Cổ phiếu ATG - sàn giao dịch HSX có giá giao dịch ngày 15/10/2020 là 0.61 đồng/cổ. Để giao dịch thành công cổ phiếu thì bạn phải mua tối đa 10 cổ, tương đương phải bỏ ra 6.1 đồng.